Sunday, September 11, 2005
زیرزمین و طبقه اول دانشکده علوم- محل آزمایشگاههای گروه زمین شناسی
حالا تعجب می کنید چرا همه جارا ول کرده ام رفتم سراغ زیر زمین دانشکده علوم! به هر حال از زیر ساختمان شروع کنیم بیائیم بالا بهتره! محل آزمایشگاهها در زیرزمین بود و فکر کنم هنوز بیشتر آزمایشگاهها اونجا باشه. در سالهای دهه شصت که ما دانشجوی زمین شناسی بودیم، آزمایشگاه کانی شناسی را مرحوم دکتر زرعیان و در همان محل آزمایشگاه سنگ رسوبی را دکتر فریدون سحابی و آزمایشگاه رسوب شناسی را اول دکتر معتمد و سپس مرحوم دکتر اخروی و همزمان آقای عبدالحسین امینی - که بعدا دکترامینی شد و چند سال هم مسئول گروه زمین شناسی بود- می گرداندند.این آزمایشگاه در واقع یک اطاق در سوی غربی راهروی زیر زمین بود که در کنارش خانه سرایدار گروه - حسن رسولی و خانواده اش- قرار داشت. تقریبا روبروی این آزمایشگاه، آزمایشگاه مکانیک خاک دکتر مهرداد اسفندیاری بود. او در همین آزمایشگاه - که اتاق کوچکی بود - مجموعه جالبی از وسایل آزمایشگاه مکانیک خاک را گرد آورده بود و مکانیک خاک رابه ارزش سه واحد درس می دادو ما تنها جائی در ایران بودیم که مکانیک خاک سه واحدی در دوره لیسانس زمین شناسی داشتیم!. بقیه جاها دو واحدی بود!. به هر حال این هم برای خودش هیبتی بود که مرهون ایستادگی انسانی علاقه مند و زحمتکش به نام دکتر مهرداد اسفندیاری بود. او کسی بود - و هست - که اسرار داشت تا استاندارد کارش با بهترین دانشگاههای غربی برابری کند و به همین دلیل مدل کارش را مطابق با دانشگاه اوکلاهما قرارداده بود که خودش در آن فارغ التحصیل شده بود. اصلا این کار کردن با استاندارد بالا به نظرم یکی از دلایل مهم آموزش با کیفیت خوبی بود که من و نسل هم دوره ای های من در دوره لیسانس زمین شناسی دانشگاه تهران دیدیم. استادان ما فارغ التحصیل دانشگاههای غربی بودند - آمریکا، فرانسه، آلمان و انگلیس - و طبیعی بود که در کار خودشان همان استاندارد کاری که خود دیده بودند رعایت می کردند. این را می شد از سخت گیری و دقت نظر مرحوم دکتر زرعیان، نظم کاری دکتر سحابی و آزمایشگاه زمین شناسی اقتصادی - که البته دکتر بازرگانی در طبقه اول درست کرد-دید. دکتربازرگانی اصولا طوری کار می کرد که انگار همه ما قرار بود متخصص زمین شناسی اقتصادی بشویم!. خودش پرکاربود و توقع داشت همه مثل خودش پرکارباشند. او اولین کسی بود که برای بازدیدهای علمی ما متن گزارش تشریح وضعیت منطقه موردبازدید را پیشاپیش تهیه می کرد و در اختیار ما قرار میداد. اصلا هم کاری نداشت که بقیه چی کار می کنند! کار خودش رو می کرد. در مورد بازدیدهای زمین شناسی اقتصادی من و دوستان دیگر خاطرات جالبی داریم که خواهیم نوشت. به هر حال داشتم می گفتم که استاندارد تخصصی آزمایشگاههای ما خیلی بالا بود. این را بعدا فهمیدم که جاهای دیگر در ایران و بعدادر خارج از ایران در اروپا هم آزمایشگاههای دیگر گروههای مشابه را دیدم. البته آزمایشگاههای ما ایده آل نبود. ولی آن برنامه کاری که ما داشتیم در زمانی که در مملکت جنگ بود و در زمان بعد از بازگشائی دانشگاهها هم - پس از انقلاب فرهنگی - بودیم، ستودنی است.
مهدی زارع